غبن فاحش و وظیفه کارشناسان
غبن يعنی چه:
فرهنگ دهخدا و عميد غبن را به زيان رساندن به كسي در معامله معني كرده اند .
انواع غبن:
غبن سه نوع است:
1- غيرفاحش
2- فاحش
3- اَفحَش
غبن غير فاحش:
در صورتيکه غبن عرفاً قابل مسامحه باشد و طرفين بتوانند به نحوي در جبران زيان وارده همكاري كنند غبن غير فاحش است .
غبن فاحش:
غبن در صورتي فاحش است که عرفاً قابل مسامحه و چشم پوشي نباشد.
ملاك فاحش بودن چيست؟ قبل از اصلاحيه سال 1361 قانون مدني ملاك فاحش بودن غبن 20 درصد بود. يعني تفاوت قيمت واقعي و قيمت معامله شده بيش از 20 درصد غبن فاحش بود ولي اكنون با اصلاحيه ماده 417 قانون مذكور ميزان غبن فاحش با توجه به عرف تعيين مي شود .
غبن افحش:
غبن افحش موقعی که خيلي بيشتر از غبن فاحش است و تفاوت بدون بررسی به وضوح و روشني مشاهده شود .
وظیفه کارشناس رسمی دادگستری:
دادگاه ها تعيين قيمت واقعي ملك را در زمان معامله به کارشناس ارجاع مي دهند. یکی از مواردی که ما کارشناسان در ارزیابی ملک باید با دقت و بررسی مضاعف به آن توجه کنیم تعیین قیمت واقعی املاک در صورت غبن فاحش در زمان وقوع معامله است که ممکن است مربوط به چندین سال قبل باشد. با وظیفه ای که دادگاه در اینگونه پرونده ها به دوش کارشناسان قرار می دهد این مسئولیت در برابر حقوق پایمال شده مظلومان سنگین و امری خطیر و دقیق و پرمسئولیت است و لذا حوصله و دقت و بررسی همه جانبه ای را می طلبد. خصوصا نوسانات ناگهانی و شدیدی که در بهای املاک در کشور ما ظرف مقطع زمانی کوتاه و چند روزه اتفاق می افتد بررسی کارشناسی دقیق تری را در خصوص قیمت املاک در گذشته طلب میکند.